Ruth van Haren Noman was te gast bij Wilder van 27.04 tot 14.05. Ze toonde er schilderijen en stillevens in de minitentoonstelling ‘je ne sais quoi’.
Ruth van Haren Noman schildert vanuit het hart. Ze brengt abstracte vormen en figuratieve elementen tot leven, kleedt ze in expressieve kleuren en dicht ze poëtische titels toe. Haar werken zijn op het eerste zicht puur en eenvoudig, maar bevatten alle ingrediënten om je verbeelding aan het werk te zetten. Ze spreken je spontaan aan. Nadat haar werk ons werd aanbevolen door een vriendin, nestelde Ruths speelse beeldentaal zich ook al gauw in onze hoofden.
Op een grijze dinsdag in januari belanden we eindelijk op de stoep van Ruths atelier. Nadat ze haar vorige werkplek verloor aan een brand, nestelde de kunstenares zich in een prachtig historisch pand in het centrum van Gent. Haar atelier betreden voelt als een privilege: het is een hoogstpersoonlijke oase waar de tijd stilstaat, waar beelden de zuurstof krijgen om te groeien.
Tussen de vele schilderijen hebben zich op kasten en vensterbanken kleine stillevens ontpopt. Pompoenmaskers en schelpenmeisjes lokken ons naar een fantasiewereld. We knikken goedkeurend naar het wollige stukje mos dat, geschikt in een theekopje, dienst doet als tafeldecoratie. We vinden elkaar in een verwondering voor het schijnbaar gewone en een aandacht voor detail. Een samenwerking lijkt een logisch plan.
Terwijl we koffie drinken tussen haar trouvailles, en in onze daaropvolgende mailconversaties, kiest Ruth haar woorden met dezelfde intuïtieve en toch zorgvuldige precisie die haar werk ondersteunt.
Hoe ben je beginnen schilderen?
Ik ben opgegroeid op het platteland, beschermd want erg gevoelig, en daardoor ook lang naïef en wereldvreemd. Tijdens mijn studies (Sint Lucas Gent en HISK), verkende ik mijn vrijheid als kunstenaar én als mens. Ik experimenteerde op speelse wijze met verschillende media. Ik beleefde een soort van late puberteit waarbij ik in sneltreinvaart inhaalde: paarden, de kleur roze, uiterlijke transformaties, intense vriendschappen, popcultuur… Veel dingen werden aangeraakt en weer afgeschud, om uiteindelijk terug te keren naar een rustige en vrije staat. Terug naar het innerlijke kind, verdroomd en verwonderd, maar nu iets wereldwijzer en weerbaarder. Dat is het moment dat ik het penseel weer oppakte.
Je ging kleurrijke werken schilderen, nu eens meer figuratief, dan weer meer abstract. Hoe evolueert je werk?
Op een moment dat er een grote behoefte was aan helderheid en rust, schoof mijn werk op natuurlijke wijze naar het abstracte. Het was een manier om te oefenen in concentratie, balans, techniek. Het schilderen vult mijn persoonlijke noden in en reflecteert de evolutie ervan. Mijn werk brengt me meer tot mezelf en is daardoor essentieel voor mijn leven op alle vlakken.
Hoe neemt een werk vorm?
Ik heb altijd veel getekend. Dagboeknotities, summiere schetsen van vormen en kleuren, soms slechts vlekken. Deze schetsen dienen vaak als vertrekpunt voor een schilderij, maar tijdens het proces – dat traag is, want ik werk met olieverf – transformeert het beeld vaak tot iets nieuws. Het schilderen zelf leidt tot nieuwe vormen en kleuren. Mijn werk is nooit ‘ bedacht’ maar groeit eerder organisch, zoals een vrucht of bloem geleidelijk evolueert naar rijpheid of bloei. Elke stap die ik zet tijdens het schilderen is een intuïtieve. Elk beeld, ook het abstracte, is voor mij een bezield wezen, een persoonlijkheid.
Wat heeft je recent geïnspireerd?
Mijn laatste reis bracht me naar de U.K, waar ik Prospect Cottage bezocht, het huisje waar filmmaker / kunstenaar Derek Jarman de laatste fase van zijn leven doorbracht. Hij legde er een prachtige tuin aan met zoutminnende planten en strandvondsten. Derek Jarman was iemand die ondanks zijn ziekte en aftakeling de schoonheid van alles bleef zien, bleef inzoomen op de prachtige details om hem heen, bleef creëren. Zijn boeken vind ik ook heel mooi, vooral het dagboekachtige ‘Modern Nature’ en ‘Chroma’, een boek over kleur, dat hij schreef toen hij langzaamaan blind werd.
Je liefde voor de natuur spreekt ook uit de dingen die je verzamelt, de stillevens die je deelt op Instagram. Welke rol speelt de natuur in je werk?
De aantrekkingskracht tot de natuur is er altijd geweest. Mijn oog valt op het potentieel van stukjes natuur die ik tegenkom. Ik heb altijd bloemen geplukt, vruchten, schelpen en stenen verzameld. Deze bezielde objecten zijn een belangrijke inspiratie, maar worden nooit rechtstreeks nageschilderd. Ze voeden mijn wereld eerder met hun vormen, kleuren en energie.
Hoe zou jij de link met Wilder omschrijven?
De troost en krachtige energie die de natuur kan bieden zijn voor mij essentieel. Ik hoop dat er in mijn schilderijen ook iets van die energie en troost vervat zit. Als ik kijk naar wat jullie doen met bloemen en objecten voel ik iets gelijkaardigs, ik denk dat we elkaar daarin ontmoeten. Ik kijk ernaar uit mijn werk te tonen in een levendige omgeving. Het is de eerste keer dat ik ook iets van mijn stillevens uitstal. Ook al vormen zij niet mijn werk, ze maken wel deel uit van de wereld errond.
Welke bloemen staan er momenteel bij je thuis?
Ik koop eigenlijk nooit bloemen, maar pluk wat ik tegenkom. Op dit moment heb ik een gevorkte tak van de ginkgo in huis, met de groene katjes er nog aan en de allereerste ontluikende mini-blaadjes, heel Japans. Verder een grote bos fluitekruid, een witte kantachtige wolk. En een roze bol van de Japanse kerselaar, als een kauwgumbal.
Links
Volg Ruth op Instagram via @ruthvanharennoman